Categorieën
Nieuwsberichten

Telegraaf: Half miljard voor herstel werven Utrecht: grote zoektocht naar ’spookkelders’

Wie als toerist naar Utrecht gaat zal waarschijnlijk twee dingen zeker bezoeken: De Domtoren en de gezellige terrasjes op de werven aan het water van de Oudegracht. De kans is echter groot dat er vooral steigers te zien zijn. De kosten om de historische binnenstad de komende dertig jaar te restaureren worden geraamd op een bedrag tussen de 450 en 550 miljoen.

De komende drie jaar wordt er alvast 48 miljoen gereserveerd.

Het complete wervengebied wordt grondig aangepakt, om te voorkomen dat de historische werfkelders en bijbehorende muren in Utrecht vergaan of zelfs instorten. Daarnaast gaat er actief gezocht worden naar spookkelders en de rechtmatige eigenaars ervan.

De Middeleeuwse kelders waren vroeger steegjes of opslagplaatsen voor brouwerijen, handelaren en rijke bewoners van de herenhuizen aan de Oudegracht, Nieuwegracht en andere wateren in de Utrechtse binnenstad.

900 kelders

De middeleeuwse kelders aan de Oudegracht zijn vaak in handen van restaurants. Wat weinig mensen weten is dat de bijzondere kelders door de gehele binnenstad voorkomen. Onlangs bleek dat er in de stad een groot aantal spookkelders is. Deze verborgen ruimtes kwamen aan het licht toen een document uit 1913 in de archieven werd gevonden waarin werd gesproken van meer dan 900 kelders, veel meer dan waar de gemeente van afwist.

Wethouder Kees Diepeveen: „We zijn op zoek gegaan met grondradars en duikers in de gracht en hebben gesproken met bewoners. Daaruit bleek dat sommige kelders inmiddels zijn volgestort, maar er kwamen ook leegstaande kelders aan het licht.” De gemeente werkt hard aan een openbaar Wervenkadaster. Duidelijk is dat 32 werfkelders in handen van de gemeente zijn en van wie de spookkelders zijn, moet nog blijken. Vaak lopen de ruimtes onder verschillende huizen door en is niet duidelijk wie aanspraak maakt op het eigendom of voor de kosten opdraait. Want een groot probleem is dat deze ruimtes niet onderhouden zijn.

Koud en nat

De kelders die wel in bezit zijn van eigenaren, zorgen ook voor zorgen. Veelal zijn de ruimtes koud, nat en kan er niet geventileerd worden. Ondertussen worden ze wel steeds populairder als woonruimte of gebruikt voor verhuur aan toeristen. Diepeveen: „De kelders zijn hier oorspronkelijk niet voor aangelegd. Ze kunnen waterdicht gemaakt worden, waardoor er geen aantasting meer is van het historisch erfgoed. Een stap verder gaat het helemaal vochtvrij maken, waarbij je een prettige leefomgeving creëert. Daarover gaan we in gesprek met bewoners en we kijken per locatie wat er gedaan moet worden.” De gemeente gaat experts inhuren die de eigenaren kunnen adviseren. De uiteindelijke kosten voor het waterdicht maken van de kelders worden waarschijnlijk 50/50 verdeeld.

De zogeheten unieke wal- en kluismuren zijn de gemeente al minstens tien jaar een blok aan het been. Het ooit ingenieuze stelsel in de oude stad blijkt niet bestand tegen de moderne tijd. Een waslijst aan problemen is aan het licht gekomen. Schade ontstaat vaak door een combinatie van verschillende factoren zoals veroudering, vocht, aanleg van kabels en leidingen, doorbraak van muren die de constructie aantasten en wisseling in grondwaterstanden.

Trillingen zwaar verkeer

In het gebied zijn vrachtwagens al niet meer welkom omdat de werven ook last hebben van trillingen die het zware verkeer veroorzaakt. Bewoners kunnen nog wel een ontheffing krijgen bij een verhuizing, ook blijven essentiële bevoorradingsroutes open.

Het grootste deel van het budget voor de komende drie jaar is al gereserveerd, de gemeenteraad moet nog instemmen met het vrijmaken van 9,4 miljoen euro. De kosten voor het onderhoud en herstel komen van de gemeente, eigenaren en subsidies. Daarbij probeert Utrecht ook Europese subsidie te krijgen voor het Rijksbeschermde Monumentale Stadsgezicht.

Lees het volledige Nieuwsbericht gepubliceerd door: