Rak 2 Jacobibrug-Viebrug

Op 10 december 2012 verleende de gemeente Utrecht zichzelf een omgevingsvergunning voor de werkzaamheden aan de walmuren in de Utrechtse binnenstad.

In september 2021 verspreidde de gemeente Utrecht het volgende wijkbericht in Rak2 oost.

Noch in het wijkbericht van de gemeente Utrecht noch op de website van gemeente Utrecht wordt vermeld dat gedurende de werkzaamheden het grondwater onder de werfkelders wordt weggepompt. Begin September 2021 stelde de afdeling Stadsingenieurs van de gemeente Utrecht een rapport over het bemalen van het (grond-)water om zo “in den droge” de werkzaamheden te kunnen uitvoeren. Hierbij dit rapport:

Op basis van “Rapport Bemalingsadvies Walmuur Rak 2 oost” heeft de gemeente Utrecht de voorgenomen bemalingsactiviteiten bij het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden gemeld. De formele melding:

Het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR) heeft op 16 september 2021 de verplichtingen bij de melding kenbaar gemaakt.

Aan: alle Rakkers van Rak 2

Zoals we ondertussen allemaal weten is de gemeente begonnen aan werkzaamheden aan de kademuren en werven op ons stukje van deze wereld: Rak 2, het deel tussen Viebrug en Jacobibrug, van het werven en grachtenstelsel in Utrecht.
Voordat ze dat deden heeft de gemeente een wijkbericht verspreid met daarin de informatie over hun aanpak, met daarin de suggestie dat dat alle informatie is die wij als bewoners nodig hebben om de werken te begrijpen en ermee in te stemmen.

Alleen, dit werk in ons rak is niet de eerste stap van de gemeente in het wervenproject. Er is veel aan vooraf gegaan, en veel daarvan bestond uit heel veel fouten, schades en geklungel. Zo werd de aannemer op de Kromme Nieuwegracht er pas uitgegooid nadat hij vrolijk bezig was gegaan met het uitspoelen van de grondlaag van panden, werd de fundering van het paushuis aangetast, en zakten kelders in op Oudegracht, Nieuwegracht en Kromme Nieuwegracht, en speelden er juridische conflicten op, nadat de gemeente -zacht uitgedrukt- zich niet zeer oorbaar had gedragen tegenover bewoners die schade leden. Kortom, de voorgeschiedenis geeft genoeg aanleiding om toch heel voorzichtig met de voornemens van de gemeente om te gaan.

Toch vinden wij, van het Comité Oudegracht, dat je moet proberen juist in de samenwerking met de gemeente meer oplossingen te vinden, en dat probeerden wij en proberen wij ook steeds.  De beloofde stichting voor de werken en het beloofde samenwerkingsorgaan tussen bewoners en gemeente is er dan weliswaar nog steeds niet gekomen, maar de beloofde wervenmeester is er wel, en wel in de persoon van Gerrit Heenck. Die heeft helaas niet de status en functie gekregen die wij wilden, namelijk als onafhankelijk persoon tussen gemeente en bewoners, en is dus echter gewoon een ambtenaar geworden, een vertegenwoordiger van het gemeentebestuur. Wij hadden een onafhankelijke praktische regelneef gewild, iemand die bewoners en keldereigenaren zou helpen concreet en praktisch problemen op te lossen en zonodig daarbij gemeentelijke diensten in te schakelen.

Gerrit Heenck toont zich van goede wil. Hij wil zijn onafhankelijkheid bewijzen, en proberen de schakel te zijn tussen bewoners en gemeente als het over concrete werken en problemen gaat. Op basis van zijn voornemens, willen wij hem een kans geven om samen te werken met hem om concrete onderwerpen aan te pakken.

Nu wat speelt er concreet op dit moment waar de gemeente ons vooraf niet over had geïnformeerd:
– allereerst de waterstandenproblematiek. Er is verwarring over welke waterstanden de gemeente wil handhaven en welke volgens het hoogheemraadschap nodig zijn om de gebouwen te beschermen.
– er is uitgebreid gefotografeerd maar wat wel en wat niet; en de vraag daarbij is of de problemen goed begrepen zijn, of niet?
– de wegligging en de waterafvoer van de weg zijn problematisch; sommige spuwers werken, anderen niet, en het is onduidelijk wat daarmee gaat gebeuren.
– er is dispuut over de manier van meten van de grondwaterstanden. Daarvoor zijn niet zozeer ‘meters’ nodig, zoals de gemeente zegt, maar peilbuizen die liefst op circa 10/20 meter van de plaats van de werken staan. In concrete is dan het meest praktisch dat er een aantal in de kelders van de naastgelegen gebouwen komen, oftewel in een aantal van jullie kelders.
– er is zomaar gekapt in het bomenbestand op de werven. De gemeente zegt terecht dat ze dat met bewoners had willen bespreken maar dat mensen niet kwamen opdagen op de informatieavonden. We weten allemaal hoe dat gaat: je krijgt een algemene uitnodiging en mensen zijn dan sceptisch over de mate waarin ze echt informatie krijgen en echt mogen meepraten en komen dan niet. En het gevolg is dan dat er ineens bomen verdwijnen en je dat niet had gewild, etc.

Kortom, deze en nog veel meer onderwerpen bleven in het vage, en daarom hebben een paar mensen van Rak 2 met steun van het Comité Oudegracht een vragenlijst gemaakt en die naar de gemeente gestuurd.
Naar nu blijkt is de gemeente van plan serieus deze vragen te beantwoorden en als dat zo doorgaat kunnen we met de mensen van Rak 2 en de gemeente bespreken wat er aan de hand is en wat we zouden kunnen en moeten meebeslissen. Gerrit Heenck heeft toegezegd ervoor te zorgen dat de gemeente zich bij dat overleg aan zal sluiten en de bewoners een stem zal geven in de besluitvorming over de heikele onderwerpen.

Ik weet dat het gewoon een kwestie van goed vertrouwen is om in dit overleg mee te stappen en er maar op te hopen dat er nu wel eens geluisterd wordt, maar ik vind dat je ook geen recht van spreken hebt als je niet de aangeboden mogelijkheid om mee te praten zomaar niet benut als de andere partij, de gemeente, tenminste belooft echt er iets mee te doen.
En ik schrijf dat voor iedereen: de Gracht is er niet alleen voor eigenaren, maar voor iedereen. Weliswaar onderhouden de eigenaren hun panden en kost dit geld, maar huurders, winkeliers en eigenlijk iedereen die altijd in het centrum komen, weten hoe belangrijk het moois van de grachten en werven voor ons allemaal is. De schat van de binnenstad van Utrecht is de schat van iedereen in Utrecht.

Kortom, ik roep iedereen in Rak 2 op zich te melden om deel te nemen aan het overleg over ons Rak 2. Dat kan door je aan te melden. Op het moment dat we de antwoorden van de gemeente hebben ontvangen en er een ordentelijk lijstje discussiepunten van hebben gemaakt, zullen we jullie oproepen deel te nemen aan een eerste overlegronde.

De deelname is niet verplicht en niet verplichtend. Mijn oproep is een morele oproep: denk aan het belang van de gemeenschap, het belang van onze stad: we moeten goed zorgen voor de gracht en voor de binnenstad, ze is het levende bewijs van het historisch bestaan van onze gemeenschap.

Op 13 december 2021 verzond het programmateam Werven antwoorden op de gestelde vragen:

’s Avonds op 16 december 2021 vindt er een informatiebijeenkomst plaats, georganiseerd door het programmateam Werven.